Edyta Baran Certyfikowany PsychoterapeutaPostanowiłam uzupełnić swoją stronę o blog Na Marginesie Codzienności. Nasz świat zasypywany jest informacjami. Jest ich tak wiele, że większość z nich ucieka lub w ogóle do nas nie dociera. Mimo to być może te kilka refleksji, którymi podzielę się z Wami od czasu do czasu, ułatwi odszukanie odpowiedzi na jakieś nurtujące pytanie. Nazywam się Edyta Baran. Jestem certyfikowanym psychoterapeutą. Zapraszam do lektury i śledzenia kolejnych wpisów :)

Metoda na wnuczka

Metoda na wnuczka


W lutym 2021 roku zapadł kolejny wyrok na szefa mafii, organizującej wyłudzenia od seniorów - w Polsce i kilku krajach Europy - gotówki i biżuterii. Sam proceder jakkolwiek oczywiście naganny, zadziwia swą prostotą i skutecznością. Niemożliwe staje się możliwe: emeryci bez mrugnięcia okiem oddają oszczędności życia nieznanym osobom. Pomimo ostrzeżeń w mediach i nienaturalności samych sytuacji, które kreują oszuści, starsi ludzie dają się wciągnąć w pułapkę. Chciało by się zapytać jak to możliwe?

Zacznę jednak przewrotnie: czy słyszeliście o oszustwie „na babcię” albo „na dziadka”?

Ja też nie… A czy zastanawialiście się dlaczego nie spotykamy się z nagminnym naciąganiem lub oszukiwaniem młodych ludzi przez emerytów? Czy to kwestia, że owi przysłowiowi „biedni studenci” są mało atrakcyjnym celem? Czy też chodzi o to, że ci emeryci, którzy mieli we krwi brak szacunku dla prawa, już naoszukiwali się w życiu i teraz jak sama nazwa wskazuje są na emeryturze? Chyba jednak nie :) Podstawowym powodem jest to, że młodsze osoby są dużo bardziej odporne na zakusy przestępców. Dlaczego jednak z wiekiem ludzie tracą czujność i tak łatwo padają ofiarą oszustów?

Tysiące poszkodowanych – milionowe wyłudzenia

O tym, że oszustwa na „policjanta” czy „wnuczka”, których ofiarami padają osoby starsze, stały się w ostatnich latach dość powszechne świadczą liczby. Tylko w 2018 roku seniorzy stracili w ten sposób ponad 60 milionów złotych. O tym, że skala tych przestępstw cały czas rośnie świadczy fakt, że rok później, w roku 2019, było to ponad 72 miliony złotych, czyli o 20% więcej. Ofiarami, według policyjnych statystyk, które najpewniej nie oddają pełni zjawiska, padło wówczas ponad cztery i pół tysiąca osób.
Nie jest to jednak zjawisko obserwowane tylko w Polsce. Z podobnymi przestępstwami spotykają się policje wielu krajów. Na przykład w Wiedniu w przeciągu pół roku tylko jedna trzyosobowa szajka wyłudziła od starszych mieszkańców tego miasta łącznie 2,5 miliona euro (czyli grubo ponad 10 milionów złotych).

Choć przez chwilę znów poczuć się potrzebnym

Jednym z wytłumaczeń, powszechności faktu oddawania nieznajomym przez osoby starsze pieniędzy, które przecież często stanowią oszczędności ich całego życia jest teoria, która zakłada, że starsze samotne osoby, tak chętnie współpracują z oszustami, ponieważ ze względu na swój wiek, doskwierającą samotność i brak codziennych relacji z otoczeniem lub bliskimi, mają szansę poczuć się znowu ważni i potrzebni. Nie analizują rzeczowo całej sytuacji lecz koncentrują się na tym, aby wywiązać się z pokładanych z nich nadziei – w tym przypadku wchodząc bezrefleksyjnie w relację z oszustem. Nie do końca rozumiejąc wszystkie mechanizmy rządzące współczesnym, często obcym już dla nich światem, dają się łatwo przekonać do tego, że „telefon zniekształca głos”, „pieniądze potrzebne są natychmiast, ze względu na wypadek lub leczenie” lub że ktoś przedstawiający się jako policjant, zapewni większe bezpieczeństwo ich pieniądzom niż bank.

Nieubłagany upływ czasu

Okazuje się, że powody są bardziej złożone i mają również swoje podłoże neurologiczne. U osób starszych dochodzi do obniżonej aktywności określonych przednich płatów mózgu (anteriora Insula). To część mózgu, która odgrywa rolę w czasie oceny ryzyka podejmowanych decyzji. Starsze osoby – bardziej niż młodsze – gotowe są zatem do podejmowania ryzykownych zachowań, wynikających np. z naiwnych pobudek. U osób młodszych sygnały alarmowe, które wysyła im mózg są silniejsze, stąd m.in. nie słyszy się o przestępstwach „na babcię” czy „na dziadka”.

Bardziej ufni – mniej ostrożni

W ostatnich latach naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles przeprowadzili serię eksperymentów badającą zdolność u osób w różnym wieku do rozpoznawania wiarygodności swoich rozmówców. Osoby badane podzielono na dwie grupy młodszą i starszą. Wyniki badania pokazały, że o ile obie grupy podobnie wskazują ich zdaniem osoby wiarygodne lub neutralne, o tyle te niewiarygodne były oceniane różnie przez młodszych i starszych. Osoby młodsze znacznie częściej wskazywały na niewiarygodność rozmówcy na podstawie np. fałszywego uśmiechu, nerwowego zachowania, odwracania wzroku czy „przewracania oczami”. Osoby starsze oceniały rozmówców znacznie bardziej ufnie i pozytywnie. Na podstawie tego badania sformułowano wniosek, że osoby starsze nie odbierają subtelnych mimicznych sygnałów, które w interpretacji osób młodszych są wskazówką do podejrzeń o nieuczciwość czy fałsz.

W kolejnym etapie eksperymentu obie grupy poddano badaniu przy pomocy rezonansu magnetycznego. Pozwoliło to wykazać, że u osób starszych, w czasie procesu oceny fotograficznych portretów pod kątem wiarygodności przedstawionych na nich osób, funkcje przednich płatów mózgu są znacznie ograniczone w stosunku do aktywności mózgu osób młodszych.

Seniorzy to grupa ryzyka

Warto zatem zauważyć, że osoby starsze, nawet bez wyraźnych deficytów relacji z otoczeniem, czy poczucia bycia potrzebnymi, są znacznie bardziej narażone na naciągaczy, opowiadających obiektywnie mało wiarygodne historie niż osoby młodsze.

Okazja goni okazję

Patrząc na problem szerzej, ochronę osobom starszym należy zapewniać również przed wszelkimi cudownymi ofertami kupna kompletów garnków, samosprzątających odkurzaczy czy elektrycznych mopów lub innych często niezbyt potrzebnych a wartościowych ofert, którymi bombardowani są seniorzy przez spragnionych łatwego zysku przedstawicieli handlowych. Oferty zakupu – często na kredyt – mimo, że formalnie legalne, bazują jednak na tym samym neurologicznym mechanizmie nadmiernej łatwowierności w zapewnienia sprzedawców.

Lepiej uprzedzać niż liczyć straty

I tu pojawia się konieczność działań wyprzedzających spoczywających na otoczeniu seniorów. Osoby starsze mające mniejsze szanse w starciu z oszustem trzeba przygotowywać na tego typu sytuacje. Należy opowiadać im o podobnych sytuacjach. Wyjaśniać jak działają naciągacze. Uczulać, że bardzo niewiele zdarzeń natury finansowej wymaga natychmiastowego działania. Pokazywać, że w dobie nadprodukcji, czasy „unikalnych okazji”, które są „tylko dla nich” to już przeżytek, a każdą rzekomo atrakcyjną ofertę warto sprawdzić dwa razy. Przestrzegać przed pochopnym podejmowaniem finansowych decyzji. Umawiać się z nimi, aby w podejrzanych sytuacjach zawsze zwróciły się do kogoś bliskiego lub np. do zaufanego sąsiada.
Jak wspomniałam poza efektami starzenia się części mózgu, wpływ na nierozważne zachowania seniorów mają także czynniki natury społecznej. I o ile z efektami upływu czasu niewiele dla się zrobić, o tyle dbanie o dobry i regularny kontakt z osobami starszymi w naszym otoczeniu jest już jak najbardziej w naszej mocy.

Szczególnie teraz wsparcie jest potrzebne

W czasach pandemii, gdy kontakt osobisty ze znajomymi seniorami nie zawsze jest możliwy i wskazany, warto jednak ten kontakt podtrzymywać choćby za pomocą telefonów czy komunikatorów. Bez naszego wsparcia starsze osoby mogą łatwo stać się celem oszustów i naciągaczy.

 

Trening dla Seniorów

Trening dla seniorów

TRENING ADAPTACJI DO ZMIAN W ŻYCIU. Wchodzenie w wiek dojrzały i przejście na emeryturę to czas silnego odczuwania objawów starzenia. Ważne jest otrzymanie pomocy w dostosowaniu się do nowej sytuacji życiowej. Trening pozwala seniorom łatwiej zmierzyć się z wyzwaniami i dolegliwościami ich wieku. Trening polecany również dzieciom i wnukom osób starszych, pracgnących zrozumieć co dzieje się z ich rodzicami i dziadkami.Dowiedz się, dlaczego tak ciężko zaakceptować zmiany na tym etapie życia! Zobacz WIĘCEJ informacji...


Pozdrawiam :) Edyta Baran (c) Marzec 2021
psychoterapia.edytabaran.pl/blog-nmc.html

PS Aby dostawać powiadomienia o kolejnych tekstach – polub moją stronę na FB Psychoterapia.Edyta.Baran. Jeśli już to zrobiłaś albo zrobiłeś, to aby zawsze być na bieżąco, warto zmienić sobie domyślne ustawienia obserwowania mojej strony na FB na wyświetlaj najpierw i włącz powiadomienia.


fb/Psychoterapia.Edyta.BaranA jeśli wpis Ci się spodobał, to będzie mi miło, jeśli zaprosisz znajomych na mojego FB lub wyślesz im link. Udostępniając dzielisz się wiedzą :)


  • 1

    Jak się zgłosić?

    Najlepiej zadzwonić: tel. 791 965 659 w godz. 8-19 - jeśli w danej chwili prowadzę sesję – proszę o wiadomość sms – oddzwonię. Można też napisać wiadomość przez Facebooka.

  • 2

    Konsultacje

    Jedno lub więcej spotkań 50 min. Ich efektem jest wspólna decyzja o terapii u mnie lub omówienie innych - możliwych - rozwiązań.

  • 3

    Psychoterapia

    Zazwyczaj sesje odbywają się raz w tygodniu stacjonarnie lub on-line. Standardowa sesja trwa 50 minut. Zobacz więcej w opisie psychoterapii...

  • 4

    Program Pracy z Traumą (PTSD)

    Cykl spotkań indywidulanych - o charakterze terapii krótko- lub długoterminowej, które trwają 50 minut. Więcej w opisie programu...

  • 5

    Treningi indywidualne

    Zazwyczaj 2 lub 3 zajęcia indywidualne, które trwają 50 minut. Więcej w opisie poszczególnych treningów...

Spis treści

Zobacz pełny tekst...

STARTUJEMY

# Dlaczego piszę bloga?

# Na Marginesie codzienności. Pomyślałam, że to co mówię uczestnikom terapii, swoim klientom, czy w gronie znajomych, mogła bym zebrać w jednym miejscu. Startuję w piątek 13 grudnia. A sama data? Zobacz dlaczego jest uznawana za pechową i jak wiele osób wierzy w jej magię.Przeczytaj CAŁY TEKST...

Zobacz pełny tekst...

EDYTA BARAN - ROZMOWA

# Więcej o mnie

Dlaczego zostałam psychoterapeutką i co myślę o tej pracy? Jakie mam doświadczenie i gdzie przyjmuję w Przemyślu? Jakie kolory, rośliny i pory roku lubię? Jak spędzam wolny czas? Jakie mam plany? Co sądzę o magii liczb, układach gwiazd i relacji z naturą? Przeczytaj PEŁNY TEKST rozmowy...

Zobacz pełny tekst...

500 milionów ODDECHÓW

# Ćwiczenia oddechowe

Dlaczego jakość oddchania ma aż takie znaczenie? Bez jedzenia da się wytrzymać ponad miesiąc, bez picia tydzień, lecz bez oddechu tylko kilka minut. Jednak oddech oddechowi nierówny. Zobacz jak poprawić sobie jakość życia oddychając właściwie i przykładowe ćwieczenie oddechowe PIKO-PIKO. Przeczytaj PEŁNY TEKST...

Zobacz pełny tekst...

Mam dla Ciebie PREZENT

# Świątecznie

Prezent sprawdzi się także w nowym roku. Bo potrzeba bliskości jest ponadczasowa. Potrzeba, która towarzyszy ludziom od dawien dawna. Dotyczy ona także dawania i dostawania prezentów. Sprawdź co przygotowałam specjalnie dla Ciebie! Mam nadzieję, że Ci się spodoba i zrobisz z niego dobry użytek :) ZOBACZ...

Zobacz pełny tekst...

7 Sposobów Poprawy Nastroju

# Praktyczny trening codzienny

Nikt nie zadba o nas tak jak my sami. Czy da się jednak samemu sobie poprawić nastrój? Zebrałam 7 praktycznych sposobów, dzięki którym jest to możliwe. Sprawdziłam je na sobie. Działają. Same w sobie są bardzo proste. Można wykorzystać jeden, kilka lub wszystkie. SPRÓBUJ - oto sposób na lepszy nastrój...

Zobacz pełny tekst...

Najbardziej depresyjny dzień

# Blue Monday

Wiele osób wierzy w Blue Monday. Sprzyja temu fakt, że poniedziałki bywają trudne – trzeba zmierzyć się z zadaniami kolejnego tygodnia, dni są krótkie a zimowa aura zazwyczaj nie rozpieszcza. Ile w tym prawdy, że to właśnie trzeci poniedziałek nowego roku jest tym najgorszym dniem? Przeczytaj CAŁY TEKST...

Zobacz pełny tekst...

Depresja - co warto wiedzieć?

# Lecz Depresję

„Depresją” potocznie określa się stany zwykłego pogorszenia nastroju. Wciąż wiele osób ma mgliste pojęcie jak odróżnić je od objawów rzeczywistej choroby. Cierpiący na depresję spotykają się często z niezrozumieniem lub brakiem akceptacji, a bliscy czy przyjaciele nie wiedzą jak się zachować. Przeczytaj CAŁY TEKST...

Zobacz pełny tekst...

Czas na wiosenne porządki

# Przewietrz Głowę

Pod sam koniec zimy najdotkliwiej odczuwamy spadek formy i brak energii. Jak zatem naładować akumulatory przed wiosenną aktywnością? Jak przygotować się na to, co właśnie nadchodzi? Zrób wiosenne porządki - detoks dla Twojego ciała i umysłu. Przewietrz głowę. Zrób to dla siebie! Przeczytaj CAŁY TEKST...

Zobacz pełny tekst...

Relaksacja w psychoterapii

# Treningi relaksacyjne jako wsparcie psychoterapii

Dziś chciałam się podzielić moimi spostrzeżeniami dotyczącymi wspierania psychoterapii technikami relaksacyjnymi. W czasie treningów relaksacyjnych i antystresowych stosuję indywidualnie dobierane ćwiczenia oddechowe, mentalne i pracy z ciałem. Przeczytaj CAŁY TEKST...

Zobacz pełny tekst...

Jak oszukać czas?

# 7 pomysłów

Czy da się w wieku 65 lat funkcjonować jak pięćdziesięciolatek? Jaki obrać styl życia, aby jak najdalej odsunąć moment wystąpienia objawów starzenia się? Przygotowałam kilka pomysłów z okazji Międzynarodowego Dnia Osób Starszych. Nigdy nie jest za wcześnie by zacząć dbać o siebie! Przeczytaj CAŁY TEKST...

Zobacz pełny tekst...

Metoda na wnuczka

# Bardziej ufni - mniej ostrożni?

Dlaczego metoda oszukiwania seniorów na "wnuczka" lub "policjanta" pomimo wielu ostrzeżeń jest niestety tak bardzo skuteczna? Co skłania starsze osoby do zaufania obcym? Czy to tylko naiwnośc, czy może coś więcej? Przeczytaj CAŁY TEKST...

Zobacz pełny tekst...

Trauma

# W niewoli przeszłości

Trauma jest jak niegojąca się rana, tym trudniejsza do wyleczenia, że dotycząca psychiki. Z pozoru niewidoczna, często wypierana, niestety nie znika z upływem czasu. Objawy traumy spowodowanej przez psychiczny uraz dotkniętym nią osobom potrafią rujnować życie przez lata. Przeczytaj CAŁY TEKST...

Zobacz pełny tekst...

Sesje on-line

# Psychoterapia na odległość

Zdecydowałam się na stałe włączyć sesje on-line do mojej praktyki. Po doświadczeniach lock-downu stwierdziłam, że sprawdzają się one zarówno w psychoterapii, Programie Pracy z Traumą (PTSD), jak i treningach rozwoju osobistego. Myślę, że to dobre rozwiązanie, gdy odelgłość jest ograniczeniem. Przeczytaj całość informacji...

Zobacz wszystkie usługi...

USŁUGI

# Terapia oraz rozwój osobisty i praca z ciałem

Przemyśl: Psychoterapia - indywidualna dorosłych. Program Pracy z Traumą (PTSD) - terapia krótkoterminowa. Treningi rozwoju osobistego i pracy z ciałem - 2-3 spotkania indywidualne poświęcone rozwiązaniu konkretnego problemu. Kiedy i dla kogo mogą być pomocne? Zobacz WIĘCEJ informacji...

Warto wierzyć w możliwość zmiany

Jeśli dojdziesz do ładu z własnym wnętrzem, wówczas to, co zewnętrzne, samo się ułoży.
Rzeczywistość pierwotna tkwi wewnątrz, a zewnętrzna jest wobec niej wtórna.
Eckhart Tolle – współczesny filozof i nauczyciel duchowości